-
1 καθηκω
ион. κᾰτήκω1) простираться, тянуться, доходить(εἰς θάλασσαν Her., Xen. и ἐπὴ θάλασσαν Thuc.; ἐπὴ τὰ ὄρη καὴ τὸν Πόντον Plut.; φλέβες καθήκουσιν εἰς τέν κύστιν Arst.)
πέτραι καθήκουσαι ἐπ΄ αὐτὸν ποταμόν Xen. — скалы, спускающиеся к самой реке;γήλοφοι καθῆκον ἀπὸ τοῦ ὄρους Xen. — за горами начинались холмы;οἱ πρὸς τὸν Μηλιακὸν κόλπον καθήκοντες Thuc. — (племена), живущие у Малийского залива;εἰς λεπτὸν κ. Arst. — заканчиваться острием2) переходить, доставатьсяκαθῆκεν ἥ διαδοχέ εἰς ἀδελφούς Plut. — наследство (царей Альбы) перешло к братьям;
καθῆκεν εἰς ἡμᾶς ὅ λόγος Aeschin. — наступила наша очередь говорить3) ( о времени и во времени) приходитьсяκ. εἰς ἐκείνας τὰς ἡμέρας Plut. — прийтись на те дни, совпасть с теми днями;
κ. κατὰ τὸν χαιρὸν τοῦτον Polyb. — прийтись на это время4) приходить, наступатьτὰ καθήκοντά ἐστι τοιαῦτα Her. — настоящие обстоятельства таковы;ἐπὴ τοῖσι καθήκοισι πρήγμασι Her. — при сложившихся обстоятельствах5) во-время наступать, быть своевременнымὁπότε καθήκοι ὅ χρόνος Xen., ὅταν οἱ χρόνοι καθήκωσιν или ἐν τῇ καθηκούσῃ ὥρᾳ Arst. — когда наступит подходящий момент;
πλείω τοῦ καθήκοντος χρόνου Soph. — дольше, чем следует6) надлежать(εἰς τόπον τινὰ ἀθροίζεσθαι Xen.; ὅταν ἐκ τῶν νόμων καθήκῃ Dem.; τὰς καθηκούσας ἐσθῆτας μεταλαμβάνειν Polyb.)
αἱ καθήκουσαι ἡμέραι Dem. — установленные дни;τὰ καθήκοντα Xen., Dem., Diog.L. — обязанности;τὰ μέ καθήκοντα NT. — недостойные поступки -
2 καθ-ήκω
καθ-ήκω, herabkommen, bei Aesch. Ch. 448, πρέπει δ' ἀκάμπτῳ μένει καϑήκειν, zum Kampf hinabsteigen, -gehen; zurückkommen, D. Cass. 39, 10. – Gew. sich bis wohin erstrecken, von Gegenden u. Landstrichen; zunächst auch hinab, nach dem Meere hin, ἡ γῆ ἐπὶ ϑάλασσαν καϑήκουσα Thuc. 2, 27, ὄρος μέγα ἐς ϑάλ. κατῆκον Her. 7, 22, ἐξήλυσις ἐς ϑάλ. κατήκουσα 7, 130, τὰ τείχη εἰς τὴν ϑάλ. καϑήκοντα Xen. An. 1, 4, 4; πέτραι καϑήκουσαι ἐπ' αὐτὸν ποταμόν 4, 3, 11; Sp., wie Paus. 2, 38, 4; eben so von den Einwohnern eines solchen Landes, Αὐσχίσαι ὑπὲρ Βάρκης οἰκέουσι κατήκοντες ἐπὶ ϑάλασσαν Her. 4, 171; 5, 49; ἐπὶ ποταμόν 4, 178; οἱ πρὸς τὸν Μηλιακὸν κόλπον καϑήκοντες Thuc. 3, 96; ähnlich γήλοφοι καϑῆκον ἀπὸ τοῦ ὄρους, zogen sich von dem Berge herab, Xen. An. 3, 4, 24, u. ἡ Μηδία καϑήκει πρὸς τὴν Μεσοποταμίαν Pol. 5, 44, 6; auch καϑῆκεν ἡ διαδοχὴ εἰς ἀδελφούς, die Nachfolge kam auf die Brüder, Plut. Rom. 3. – Auch καϑῆκεν εἰς ἡμᾶς ὁ λόγος, die Reihe zu sprechen kam an uns, Aesch. 2, 25; τῆς βολῆς καϑηκούσης εἰς αὐτόν Plut. Alcib. 2; ἑορτῆς εἰς ἐκείνας τὰς ἡμέρας καϑηκούσης, da das Fest auf jenen Tag fiel, Fab. 18; ähnlich Pol. καϑηκούσης αὐτοῖς ἐκ τῶν νόμων συνόδου κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον, 4, 7, 1, da ihre gesetzliche Versammlung in die Zeit fiel; so ὅταν οἱ χρόνοι καϑήκωσιν οὗτοι, wenn die Zeit eintritt, Arist. H. A. 8, 2; vgl. D. Hal. 2, 5; τῶν χρόνων ἤδη καϑηκόντων Pol. 5, 30, 7. Daher ὁ καϑήκων χρόνος, die schickliche, passende, rechte Zeit, Soph. O. R. 75; πρὸ τοῦ καϑήκοντος χρόνου Aesch. 3, 126, wie αἱ καϑήκουσαι ἡμέραι, die gesetzliche, bestimmte Zeit, Dem. 59, 80, vgl. 78; ἐν τῇ καϑηκούσῃ ὥρᾳ Arist. H. A. 6, 14. So ἐκκλησίαν ποιήσῃ, ὅταν ἐκ τῶν νόμων καϑήκῃ Dem. 19, 185, wenn nach den Gesetzen die Zeit. eintritt, wenn es nach den Gesetzen erforderlich ist; daher übh. καϑήκει μοι, es kommt mir zu, gebührt mir, ist meine Pflicht, οἷς καϑήκει εἰς Καστωλοῦ πεδίον ἀϑροίζεσϑαι Xen. An. 1, 9, 7; τὰ καϑήκοντα ἀποτελεῖν, das Zukommende, seine Schuldigkeit thun, Cyr. 1, 2, 5; τὰ καϑήκοντα ἐφ' ἑαυτὸν ποιεῖν Dem. 10, 37; bes. bei den Stoikern, die Pflicht, D. L. 7, 25; Cic. de off. 1, 3; auch τὰς ἐσϑῆτας καϑηκούσας, geziemende Kleider, Pol. 6, 6, 7. – Her. 7, 19 ἐπὶ κατήκουσι τοῖς πρήγμασι τάδε ποιητέα εἶναι, bei dem Vorgefallenen, unter den gegenwärtigen Umständen.
-
3 καθήκω
καθ-ήκω, herabkommen; πρέπει δ' ἀκάμπτῳ μένει καϑήκειν, zum Kampf hinabsteigen, -gehen; zurückkommen. Gew. sich bis wohin erstrecken (von Gegenden u. Landstrichen); zunächst auch hinab, nach dem Meere hin; eben so von den Einwohnern eines solchen Landes; ähnlich γήλοφοι καϑῆκον ἀπὸ τοῦ ὄρους, zogen sich von dem Berge herab; auch καϑῆκεν ἡ διαδοχὴ εἰς ἀδελφούς, die Nachfolge kam auf die Brüder. Auch καϑῆκεν εἰς ἡμᾶς ὁ λόγος, die Reihe zu sprechen kam an uns; ἑορτῆς εἰς ἐκείνας τὰς ἡμέρας καϑηκούσης, da das Fest auf jenen Tag fiel; καϑηκούσης αὐτοῖς ἐκ τῶν νόμων συνόδου κατὰ τὸν καιρὸν τοῦτον, da ihre gesetzliche Versammlung in die Zeit fiel; ὅταν οἱ χρόνοι καϑήκωσιν οὗτοι, wenn die Zeit eintritt. Daher ὁ καϑήκων χρόνος, die schickliche, passende, rechte Zeit; αἱ καϑήκουσαι ἡμέραι, die gesetzliche, bestimmte Zeit. So ἐκκλησίαν ποιήσῃ, ὅταν ἐκ τῶν νόμων καϑήκῃ, wenn nach den Gesetzen die Zeit. eintritt, wenn es nach den Gesetzen erforderlich ist; daher übh. καϑήκει μοι, es kommt mir zu, gebührt mir, ist meine Pflicht; τὰ καϑήκοντα ἀποτελεῖν, das Zukommende, seine Schuldigkeit tun; bes. bei den Stoikern: die Pflicht; auch τὰς ἐσϑῆτας καϑηκούσας, geziemende Kleider; ἐπὶ κατήκουσι τοῖς πρήγμασι τάδε ποιητέα εἶναι, bei dem Vorgefallenen, unter den gegenwärtigen Umständen. -
4 καθήκω
2 come down to, reach to,ἐς θάλασσαν Hdt.7.22
, 130; ἐπὶ θάλ. Id.2.32, 5.49, Th.2.27;πρὸς τὸν Μηλιακὸν κόλπον Id.3.96
; κέρκος.. εἰς λεπτὸν καθήκουσα tapering away, Arist.HA 503a20: metaph., of descent, ὃ [ γένος] εἰς αὐτὸν κ. Arr.An.1.11.8.3 come in due course to any one, καθῆκεν ἐς ἡμᾶς ὁ λόγος the turn of speaking came to us, Aeschin.2.25;παρὰ τετάρτην ἡμέραν ἑκάστῃ σημαίᾳ καθήκειν τὴν λειτουργίαν Plb.6.33.9
, cf. PCair.Zen.218.24 (iii B.C.);τῆς βολῆς καθηκούσης ἐς αὐτόν Plu.Alc.2
;ἐν τῷ ξυμποσίῳ.. ἐπὶ τὸν Θεσμόπολιν καθῆκε τὸ σκῶμμα Luc.Merc.Cond.34
.4 of Time,ὁπότε καθήκοι ὁ Χρόνος X.HG4.7.2
;ὅταν οἱ Χρόνοι καθήκωσι Arist. HA 591a8
;πρότερον ἢ τὴν ὥραν καθήκειν PRev.Laws41.14
(iii B.C.); in part., τοῦ καθήκοντος Χρόνου the normal time, S.OT75, D.4.35, cf. Aeschin.3.126; αἱ κ. ἡμέραι the regular, proper days, D.59.80;ἐν τῇ κ. ὥρᾳ Arist.HA 568a17
; ἐν τοῖς κ. καιροῖς ib. 573a30; of events, ἑορτῆς εἰς τὰς ἡμέρας ἐκείνας καθηκούσης as the festival fell on those days, Plu.Fab.18, cf. Plb.4.7.1; ἐκκλησίαν ποιῆσαι, ὅταν ἐκ τῶν νόμων καθήκῃ when it is legally due, D.19.185; ἡ κ. σύνοδος or ἐκκλησία, Plb.4.14.1, 1.15.8, etc.II to be meet, fit, proper, τοῖς κ. [ νομίμοις] Arist.Pol. 1325a13; τὰς ἐσθῆτας τὰς κ. ἀεὶ ταῖς περιθεταῖς suiting them, Plb.3.78.3; ὁ καθήκων ἐκ τῶν νομίμων ἀριθμός a quorum, D.C.39.30; alsoκαθῆκόν ἐστιν αὐτὸν ἐπαινεῖσθαι Inscr.Prien.114.32
(i B.C.).2 impers., καθήκει μοι it belongs to me, is my duty, c. inf.,οἷς καθήκει ἁθροίζεσθαι X.An.1.9.7
, cf. Cyr.8.1.4, etc.: in later writers, [tense] impf. καθῆκε in [tense] pres. sense, it is meet, proper, οὐδ' ἅψασθαι καθῆκέ τινων Aristeas 149;οὐ κ. αὐτὸν ζῆν Act.Ap.22.22
: freq. in part., τὰ καθήκοντα one's due or duty, X.Cyr.1.2.5;τὰ κατήκοντα Σπαρτιήτῃσι Hdt.7.104
; ποιεῖν τὸ κ. Men.575: esp. in Stoic philos. (from signf.1.3 acc. to D.L.7.108, cf.κατά B.1.3
), περὶ τοῦ κ., title of work by Zeno, cf. Stoic.1.55, etc.: freq. in pl., ib.3.30, etc.; μὴ κ. unbecoming, Ep.Rom.1.28.3 τὰ κατήκοντα the present crisis, Hdt. 1.97, 5.49;τὰ κ. πρήγματα Id.8.19
,40, 102.b τὰ καθήκοντα the payments due, UPZ42.15 (ii B.C.); τὴν -ουσαν ἡμῖν δίδοσθαι σύνταξιν τῶν δεόντων ib.6.4 Adv. [tense] pres. part. καθηκόντως fittingly, properly, Epicur.Ep.2p.53U., OGI90.28(Rosetta, ii B.C.), Plb.5.9.6, v.l. in D.S.1.93;πρός τι Porph.Abst.1.43
; consistently with duty, Stoic.3.188, Plu.2.448e; appropriately, c. dat., τῷ τόπῳ Aristeas 81;κ. ἔχειν πρός τι Id.87
.III τὸ καθῆκον the precise proportion, Thphr.Lap.46.
См. также в других словарях:
καθήκω — (AM, Α ιων. τ. και κατήκω) φθάνω μέχρι ένα σημείο, φθάνω έως, κατεβαίνω, απολήγω (α. «ὁ γὰρ Ἄθως ἐστὶ ὄρος μέγα τε καὶ ὀνομαστόν, ἐς θάλασσαν κατῆκον», Ηρόδ. β. (για καταγωγή) «τῷ Νεοπτολέμου γένει, ὃ δὴ ἐς αὐτὸν καθῆκεν», Αρρ.) μσν.… … Dictionary of Greek
